C# Programlama Ders Notları

 

Değişkenler (Variables)


Bilgisayarlar, kullanıcılar tarafından kendilerine verilen bilgileri, verileri hafıza adı verilen birimlerinde tutarlar. Hafızada tutulan bilgilerin kimisi sabit değerken, kimi bilgilerin değerleri değişkendir.

 

Programda bir değişken belirlendiğinde (değişken atandığında), bilgisayar bu değişkenin değerinin tutulması için hafızada bir alan, hücre belirler. Değişkenin aldığı tüm değerler bu hücreye yazılır, program içinde o değişken her çağrıldığında bu hücredeki değer getirilir.

 

Program yazarken çeşitli değişkenler kullanılır. Programda hangi değişkenlerin kullanılacağı değişken atama işlemiyle yapılır. Değişken atandıktan sonra ona bir ilk değer verilir, program akışı esnasında değişkenin değeri değiştirilebilir, var olan değeri silinebilir, bir değişken içindeki bir değer başka bir değişkene atanabilir.


Bir değişkenin yaşam döngüsünü aşağıdaki şekilde ifade edebiliriz.

Bilgisayarda tutulacak değerlerin, verilerin özellikleri farklı olduğundan veriler veri tiplerine (türlerine) ayrılmıştır. Örneğin, sayısal değerleri tutmak için ayrı, metin bilgilerini tutmak için ayrı veri tipleri kullanılır. Tam sayılar için integer veri tipinin kullanılması uygunken, “Millî Eğitim Bakanlığı” ifadesi için string (dize, dizgi) veri tipinin, günün tarihini tutmak için Date veri tipinin kullanılması gerekir.

 

Değişken tanımlama işlemi sırasında değişkene bir isim verilirken, değişkenin hangi tipte veri tutacağı da belirtilir. Benzer veri tipleri arasında işlemler yapılabilir. Örneğin, “integer” veri tipindeki 2 değişken içindeki değerler toplanabilir, fakat içeriği “Ahmet” olan “string” veri tipli bir değişkenle, içeriği 20 olan “integer” veri tipli bir değişken toplanamaz.

 

 

1. Tam Sayı Veri Tipleri
Tam sayılar ondalık kısım içermeyen sayılardır. Örneğin, 10, 2450, -45, 245678 sayıları tam sayılardır. Gündelik hayattan tam sayı değerler içeren durumlar aşağıda sıralanmıştır:
Sınıf mevcudu, okuldaki öğrenci sayısı, bir sınıftaki kız öğrenci sayısı, boy uzunluğu (cm olarak, örneğin 175 cm).


2. Ondalık Sayı Veri Tipleri
6.8, 3.56, 6.9876 gibi sayılar ondalık sayıları oluşturmaktadır. Yaşantımızda birçok ondalık sayı içeren durumlar vardır. Örneğin;   Boy uzunluğu (m olarak, örneğin 1.75 m), maaş miktarı (930.25 YTL)


3. String Veri Tipi
String, bir karakter dizisini, grubunu ifade eder. Her türlü karakter grubu bir string oluşturabilir. Örneğin, “Seda”, “Ev Adresiniz”, “235” ifadeleri.


“235” ifadesi tam sayı tipinde mi yoksa bir string tipinde mi diye düşünülebilir? Eğer bir sayı üzerinde matematiksel işlemler yapılmayacaksa o string tipinde tanımlanabilir.


Örneğin, telefon numaraları tamamen sayısal ifadelerden oluşur fakat telefon numaraları üzerinde matematiksel işlemler yapmayız. Hiçbir zaman iki telefon numarasının toplanması, çıkarılması ihtiyacı duyulmamıştır. Okul öğrenci numaraları da birer sayı olmalarına rağmen, bu numaralar üzerinde de aritmetiksel işlemler yapılmaz. Bu nedenle telefon numarasını ve öğrenci numarasını tutacak değişken string tipinde tanımlanabilir. Hangi tipte tanımlandığında hafızada az yer kaplıyorsa o tip seçilmelidir.
Ayrıca sayılardan oluşan bir string tipindeki değişken ile tam sayı tipindeki bir değişken arasında aritmetik bir işlem yapılamaz. Çünkü değişkenlerin veri tipleri birbirinden farklıdır.


4. Char Veri Tipi
Char (Character) veri tipi, bir karakterlik veri tutulmasını sağlar. Bilgisayardaki her harf, rakam, sembol (a, C, d, 1, 7, ^ , $, [, ?) karakter olarak isimlendirilir.


Bilgisayar dünyasında kelimeler arasındaki boşluklar da karakter olarak değerlendirilir. Boşluk karakteri de diğer karakterler gibi bilgisayarın hafızasında yer kaplar. Char veri tipindeki bir değişkenin içeriğinde ara (boşluk) tuşuna basılarak üretilen boşluk karakteri tutulabilir.


5. Boolean Veri Tipi
Gündelik yaşamda doğru-yanlış, açık-kapalı, evet-hayır, 1-0 gibi birbirinin karşıtı olan durumlar vardır. Boolean veri tipi bu tür durumlarda tercih edilir. Boolean veri tipi sadece True (Doğru) ve False (Yanlış) değerlerinden birini alabilir. Örneğin, “onay” isimli bir değişkenin değeri ya “True”dur, ya da “False”dur. Bu değişken iki değere aynı anda sahip olamaz, örneğe göre düşünürsek bir işlem ya onaylanmıştır ya onaylanmamıştır.

 

Değişken Tanımlama Kuralları

string Ad1; //Doğru
string 1Ad; //Yanlış

string Ad_Soyad; //Doğru
string Ad Soyad; //Yanlış

string ali_veli; //Doğru
string ali+veli; //Yanlış

string true; //Yanlış

 

METİNSEL DEĞİŞKEN

Örnek: fatih , fml , Yazılım

Metinsel ifadeler string değişkeni ile belirtilirler. Çift Tırnak içerisinde yer alırlar. Örnek: “fatih”

Yanlış tanımlanmış bazı değişken örnekleri.

Ad Soyad =”fatih fml”; Yanlış (Boşluk olmaması gerekir.)

#Ad =”fatih”; Yanlış (Karakter kullanılamaz)

Ad_Soyad=”fatih fml”; (Doğru kullanım)

Not: String değişkenlerde “+” operatörü birleştirme işlemi yapar.

SAYISAL DEĞİŞKEN

Tam Sayı Değişkenleri

Tam sayı tipleri küsuratsız işlemler için çok elverişlidirler. Fakat char(karakter) tipi Unicode standartlarına uygun olarak bir karakteri temsil eder.

Sbyte

8 Bitlik bir değişkendir.  Minimum değeri  “-128” Maximum değeri “127” ‘dir.

Kullanılabileceği çalışmalara bir örnek:  Hava durumu

Byte

8 Bitlik bir değişkendir.  Minimum değeri  “0” Maximum değeri “255” ‘dir.

Kullanılabileceği çalışmalara bir örnek:  Yaş

Short

16 Bitlik bir değişkendir.  Minimum değeri  “-32768” Maximum değeri “32767” ‘dir.

Kullanılabileceği çalışmalara bir örnek: Soğutucu Kimyasal ısı ölçme işlemleri.

Ushort

16 Bitlik bir değişkendir.  Minimum değeri  “0” Maximum değeri “65535” ‘dir.

Kullanılabileceği çalışmalara bir örnek:  Uçak yükseklik ölçüm sistemi (mt. Bazında.)

Int

32 Bitlik bir değişkendir.  Minimum değeri  “-2147483648” Maximum değeri “2147483647” ‘dir.

Kullanılabileceği çalışmalara bir örnek:  Fosil yaşı hesaplama

Uint

32 Bitlik bir değişkendir.  Minimum değeri  “0” Maximum değeri “4294967295” ‘dir.

Kullanılabileceği çalışmalara bir örnek:  Atmosfer yüksekliği işlemleri

Long

32 Bitlik bir değişkendir.  Minimum değeri  “-9223372036854775808” Maximum değeri “9223372036854775807” ‘dir.

Kullanılabileceği çalışmalara bir örnek:  Basit matematiksel işlemler

Ulong

32 Bitlik bir değişkendir.  Minimum değeri  “0” Maximum değeri “18446744073709551615” ‘dir.

Kullanılabileceği çalışmalara bir örnek:  Pozitif değerli Basit matematiksel işlemler

Ondalık Sayı Değişkenleri

Ondalıklı sayıları küsuratlı işlemlerde kullanmak iyi olur. Bunun yanında muhasebe ve finansal işlemler için decimal veri tipi daha uygun olacak şekilde tasarlanmıştır.

Float

32 Bitlik bir değişkendir.  Minimum değeri  “-3,402823E+38” Maximum değeri “3,402823E+38” ‘dir.

Kullanılabileceği çalışmalara bir örnek:  Öğrenci Not Sistemleri

Double

64 Bitlik bir değişkendir.  Minimum değeri  “-1,79769313486232E+308” Maximum değeri “1,79769313486232E+308” ‘dir.

Kullanılabileceği çalışmalara bir örnek:  Orta Zorluktaki matematiksel işlemler

Decimal

128 Bitlik bir değişkendir.  Minimum değeri  “-79228162514264337593543950335” Maximum değeri “79228162514264337593543950335” ‘dir.

Tür Dönüşümleri
Program içerisinde değişkenlerle ilgili tür dönüşümleri yapmak durumunda kalabilirsiniz. Örneğin, sayısal bir veriyi string değişken türüne, string bir veriyi sayısal değişken türüne dönüştürmeniz gerekebilir.

 

Convert
Convert metoduyla dönüştürme işleminde derleyici tarafından izin verilen tüm türlere dönüştürme işlemi yapılabilir. Dönüştürme işlemini yapmadan önce dönüştürülecek bilginin hangi türlere dönüştürülebileceğine dikkat edilmelidir. Convert metodunu kullanırken; Convert yazıp nokta karakteri yazıldığında açılan menüden istenilen dönüşüm türü seçilerek dönüştürülecek bilgi parantez içinde yazılmalıdır.
Örnek:
Int x;
X= Convert.ToInt32(textBox1.Text);

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Web hosting by Somee.com